时

shí

1. уақыт, мезгіл, мезет, кез, шақ, тұс, мерзім, әлет, мәулет, мұрсат

原子时 — атомдық уақыт

那时 — ол кезде, ол тұста

当时 — сол мезетте, ол шақта

中午时分 — түс әлеті

时间艺术 — уақыт өнері

时间 — уақыт, мәулет, мезет, мұрсат, мезгіл

时号 — уақыт дабылы, уақыт белгісі

盛极一时 — бір мезет дәурендеп алған, бір ауық шалқып жүрген

时间学 — уақытану

平时 — әншейін уақытта, жайшылық кезде, әншейінде, жайшылықта, әдетте

报时业务 — дәл уақыт хабарлау қызметі

2. заман, замана, дәуір, дәурен

古时 — бағы заман, арғы заман, баяғы заман, сонау заман

时势 — замана ауқымы, заман райы, замана ыңғылы, замана, заман

【时政】 саяси жағдай, саяси ауқым, саяси хал, заман, замана, дәурен, ауқым

时政记者 — саяси тілші

3. маусым, тоқсан

应时食品 — маусымдық азық-түліктер

时菜 — маусымдық көкөністер

四时 — төрт маусым, төрт тоқсан

时装设计师 — киім-кешек дизайнері

时鸟 — маусымдық құстар, жыл құстары

4. сағат (уақыт өлшемі)

八时上班 — сағат сегізде жұмысқа барады, саған сегізде қызметке келеді

【不时】

1) тұтқиыл, тосын, алма ғайып, нағайбыл, беймәлім, белгісіз, шұғыл, оқыс

不时之需 — тұтқиыл зәрулік

2) әр уақыт, әрдайым, әрқашан, қай қашан, қашан болсын, дәйім, қашанда, ұдайы, үнемі, әмісе, ылғи

不时照顾 — қашан болсын көзінің қырын сала жүреді

不是时候 — уақытсыз уақыт, жайыз уақыт, жаман уақыт, қайдағы бір уақыт, уақыты емес, кезі келген жоқ, кезегі емес

5. айтулы уақыт, кесетімді мезет, белгілеулі мезгіл, дәл уақыт, ұйғарымды мезет

飞机准时起飞 — ұшақ дәл уақытында ұшты

准时到站 — бекетке айтулы уақытында келіп жетті

6. орай, орат, ыңғай, ығыт, сәт, мөрт, оңат, кезек, кезең, күн

待时而动 — оңатына қарай қимылдау, сәтіне қарай істеу

时来运转 — күні туу, заманы туу, бағы жану, маңдайы ашылу

7. осы заманғы, осы күнгі, қазіргі заманғы, мынау тұстағы, ендігі заманғы, көз алдағы, осы, қазіргі, мына, мынау, алдағы, ендігі, жаңа, жаңаша, тың, соны

时价 — қазіргі баға, жаңа баға, ендігі баға

时髦 — сән, мода, танымал

8. әрдайым, әр уақыт, әрқашан, қай қашан, ауық-ауық, жиі-жиі, мезгіл-мезгіл, дәйім, ұдайы, үнемі, қашанда, ылғи, әмісе, әманда

学而时习之 — оқыған сабақты ұдайы пысықтап отыру керек

时时发生困难 — қиыншылық қашан да болып отырады

9. бірде, кейде, біресе

天气时阴时晴 — күн бірде ашылып бірде бұлттанып кетеді

这种时快时慢 — осы сағаттың кейде жылдам, кейде шабан жүретін жыны бар

10. адамның тегіне қолданылады